Wie is Jaap Neeleman?

Jaap kwam na zijn opleiding technische bedrijfskunde vrijwel meteen bij DWA werken. Hij ging er nooit meer weg. Hij begon aan de beleidsmatige kant; voor gemeenten werkte Jaap aan het bevorderen van duurzame ambities in projecten van ontwikkelaars en woningcorporaties. Daar ontdekte hij dat de papieren en de echte werkelijkheid vaak afwijken. De duurzame ambities aan de voorkant, kwamen bij de oplevering vaak maar deels tot uiting. Ergens onderweg waren ze verloren gegaan door een gebrek aan controle en procesmatige kwaliteitsborging. Jaap hielp de afdeling Quality van DWA op poten te zetten en zet zich nu als Commissioning Manager met passie in voor duurzame kwaliteit in projecten. Die passie heeft hij ook voor het vak zelf. Naast zijn werk bij DWA is Jaap docent bij de TVVL opleiding Commissioning Specialist & Manager. Thuis kreeg hij het voor elkaar om met een gezin van vijf het energiegebruik te reduceren tot dat van één persoon in een klein appartement. Vooral door logisch verbouwen, verstandig inkopen en een beetje gedrag.

Onmerkbaar sturen

Jaap Neeleman is een manager zonder personeel. Hij stuurt geen DWA’ers aan, maar managet uitvoerders om hun beloftes na te komen als het gaat om het optimaal functioneren van de installatie bij ingebruikname. Dat moet hij ook nog eens onmerkbaar doen. “Je kunt beperkte druk uitoefenen. Er is wel een contract, maar het is aan de uitvoerende bedrijven om daar hun verantwoordelijkheid voor te nemen. Mijn rol is ervoor te zorgen dat alle partijen begrijpen wat het einddoel is, waar ze zich aan verbonden hebben en dat het in hun eigen belang is dat ik dat in de gaten houd. Middels een systematische werkwijze, veel overleg en constant sturen, komen we tot gebouwen en installaties die functioneren zoals bedoeld. Ik moet natuurlijk voldoende van de techniek weten, maar veel meer van mensen. Want je wilt zonder streng te zijn en de baas te spelen, iets in de hoofden van mensen planten, zodat ze het uit zichzelf gaan doen. Bij elke persoon zit het ‘aan’-knopje weer ergens anders, dat moet je steeds opnieuw zien te vinden.”

Conflicten voorkomen

Aan het begin van een project richt Jaap een Commissioning Management Vergadercyclus in, hij zorgt voor de agenda, leidt de vergaderingen en maakt daar verslag van. Jaap: “Door de afspraken met de uitvoerende bedrijven vast te leggen, krijgen we grip op het proces. Maar uiteindelijk moeten mensen het gaan uitvoeren.

Tijdens audits controleer ik dus of het werk goed gaat. Aan het eind van de rit verzamel ik de bewijsstukken van de opleverende partijen en leg ik die naast mijn audit-rapporten om te zien of de bewijslast klopt met de werkelijkheid. Daarom testen we in de praktijk hoe de installaties functioneren en presteren. Uiteindelijk leg ik dan verantwoordelijkheid af aan de BREEAM-expert en/of de opdrachtgever.” Irritaties zijn niet te vermijden. Niet iedereen wordt blij van het zichtbaar maken van blinde vlekken.. Dat geeft soms best spanningen. Maar Jaap weet daar goed mee om te gaan. “Je moet constant in escalatiemodellen denken, maar ondertussen proberen om zo ver mogelijk van een conflict vandaan te blijven door je niet mee te laten slepen in emotie en op inhoud het gesprek aan te gaan.”

Cursus gedragsverandering

Jaap merkt dat veel installateurs hun processen nog onvoldoende hebben ingericht op het aantonen van kwaliteit en prestaties. “Ze zijn wel goed in het wegwerken van restpunten, maar niet in het voorkomen daarvan. Ik zie me soms meer als een cursusleider. Ieder Commissioning traject is als een training in gedragsverandering die installateurs er gratis bij krijgen op een project. Het mooie is dat mensen bij de eerste overleg vaak denken: ‘hier heb ik geen zin in, hoe kom ik hier onderuit’. Terwijl ze aan het eind naar me toe komen en zeggen: ‘dit was toch wel heel zinvol, we hebben veel geleerd van dit proces’.

Breed spectrum aan projecten

Wat Jaap tegenkomt in de projectpraktijk, koppelt hij terug naar collega’s die zich met ontwerp en advies bezig houden. “Als je iets tegenkomt dat in de praktijk heel goed of juist onvoldoende werkt, meld ik dat, zodat zij dat bij volgende ontwerpen weer kunnen meenemen. Dat interne sparren is ook een heel belangrijk onderdeel van mijn werk. Zo maken we samen ons motto waar van duurzaamheid werkend maken.” Jaap zit nu in de eindfase van projecten als het Floating Office in Rotterdam, EDGE West en Valley in Amsterdam. Tegelijkertijd werkt hij voor nieuwe projecten als een school in Middelburg. EDGE Stadium  en het hotel de Muzentoren in Den Haag. “Dat brede spectrum maakt dit werk heel afwisselend en interessant.  Een kleiner project hoeft in ons vakgebied zeker niet saaier te zijn. Juist omdat je daar vaak met partijen werkt die minder gevoel hebben bij de werkwijze van kwaliteitsborging. De uitdagingen zijn daar dus groter.”